Hiera-Polis Antik Kenti

Hierapolis antik kenti hakkında :
-
Hierapolis Antik kenti, Denizli ilinin 18 km. Kuzeyinde yer alır.
-
M.Ö.2.Yüzyılda Bergama Krallarından 2.Eumenes tarafından kurulduğu, adını ise
Bergama’nın kurucusu olan Telephos’un eşi Hieradan aldığı düşünülmektedir.
-
Çaldağı’nın güney eteklerinden gelen kalsiyum oksit içeren suların oluşturduğu
görkemli beyaz travertenlerden ve geç helenistik ile erken Hristiyanlık dönemlerine ait
kalıntılar içeren kent, çağlardan bugüne kadar ulaşan en çarpıcı merkezlerden biridir.
Denizli’ye 2 km. Uzaklıkta bulunan bu alan, ayrıca çok çeşitli rahatsızlıklara iyi
geldiğine inanılan şifalı suları ile ünlüdür.

Arkeoloji dünyasında “Kutsal Kent” olarak adlandırılmasının sebebi kentte bilinen bir
çok tapınak ve diğer dinsel yapıların varlığından ötürüdür.
-
Kaynaklara göre Metal ve taş işlemeciliği, dokuma kumaşları ite ünlü olan bu kent,
Büyük konstantin döneminde Frigya bölgesinin başkentliğini yapmış, Bizans
döneminde Psikoposluk merkezi olmuştur. Bu özellikleri ile alan UNESCO Dünya
miras listesi’nde yer almaktadır.


1613737476005.png

- Kuş Bakışı HieraPolis Antik Kenti----

Peki Hierapolis Antik Kenti ne şekilde deforme olmuştur ?
Deprem kuşağı üzerinde bulunan kent, Neron dönemi depreminden büyük zarar
görmüş ve tamamen yenilenmiştir. Üst üste yaşadığı bu depremlerden sonra kent, tüm
Hellenistik niteliğini kaybetmiş, tipik bir Roma kenti görünümünü almıştır. Hierapolis
Roma döneminden sonra Bizans döneminde de çok önemli bir merkez olmuştur. Bu
önem, MS 4. yüzyıldan itibaren Hıristiyanlık merkezi olması (Metropolis ), MS 80
yıllarında, İsa’nın havarilerinden Filipus'un burada öldürülmesinden
kaynaklanmaktadır.


HieraPolis Kuzey Nekropol Girişi :

Bu kentimize giriş yaptığımızda karşımıza çıkan ilk yer kuzey nekropolisi
dir. Yunan dil kökeninden gelen “Nekro” ve “Polis”ölü şehri olarak
adlandırılır. Kuzey Nekropolü Anıtların ve mezar yani tümülüslerin iyi korunduğu ve çok
sayıda travertenlerin lahit ile birlikte bulunması, etkileyici bir görüntü ortaya
çıkarır. Hierapolis’in çok sayıda ve çeşitli mezar mimarisi mevcuttur. Bilinen
en eski mezarlar olarak bilinen ve tarihlenen tümülüs mezarlardır. Bu
mezarlar düzgün kesilmiş taşlarla örülü silindir kasnak ile sınırlanan mezar
odasının üstü koni biçimi verilmiş toprakla örtülüdür. Mezar odasına dramos
adı verilen koridor ile ulaşılır. Tümülüsler, yol boyunca ve doğuya doğru
çıkan bayırda yer almaktadır.

kuzey-nekropol.jpg

-Kuzey Nekropol Girişi-----

Kuzey Nekropol :
Şehrin mezarlığı şehri çevreleyen surların dışında yer almaktadır. Mermer veya kireç
taşı kullanılarak yapılmış olan mezarlar lahit, tümülüs veya oda şeklindedir. Şehrin
doğu kısmındaki nekropol alanı günümüze ulaşmış. Burada 100 adet kadar lahit
bulunuyor. Bu bölgede görülen ve 51ile numaralandırılmış olan tümülüsün yapım
tarihinin İÖ 1.yy olarak belirlendi. Tümülüs traventen levhaların üzeri koni şeklinde
toprakla örtülerek yapılmış. Yer altında bulunan mezar odasına iki basamak ile
giriliyor. Mezar odasının kapısını taş bir levhadan. Yine bu bölgede bulunan 56 nolu
mezarın basamaklı bir kaidesi ile cephesinde aslan ayağı şeklinde son bulan bir
basamağı mevcut. Bunun üzerinde iki adet lahit yer alıyor. İç odası metalden yapılmış
bir kilit sistemiyle kapatılmış. Bazı lahitler o zamanki inanışa göre ölüleri yüceltmek
amacıyla bir kaide üzerinde konularak yüksekte tutulmuş.


HieraPolis'in Su Kaynakları Hakkında :

Not :Biliyorsunuzki Hierapolis’in konumu şifalı su kaynakları konusunda aşırı zengin bir
yerdi ve bu şifalı sular kenti kutsal yapılmasına sebebiyet verenlerden bir tanesidir.

Hamam Bazilika :
Şehrin kuzeyinde ve giriş kapısının dışında yer almaktadır.
3.yüzyılda yapılan hamam , 6.yüzyılda kiliseye çevrilir. Anadolu’da bir çok kentte
olduğu gibi Hierapolis’te de kent dışından gelenler ilk önce hamama alınmakta burada
yıkanıp temizlendikten sonra şehre kabul edilmekteydi.

Su kanalları :
Şehirde yaşayanların su gereksinmelerini sağlamak amacıyla şehre su
kaynaklarından topraktan imal edilmiş künkler yardımıyla su getiriliyordu. Bu amaçla
da şehrin yakınlarında iki adet su kemeri inşa edilmişti. Yaşam alanlarına ulaşan su,
burada küçük künkler sayesinde evlere dağıtılmaktaydı.
Triton

Nymphaeumu : Anıtsal Çeşme, yaklaşık 60 metrelik cephesiyle kentteki en
büyük ve en gösterişli yapılardan birisidir. Büyük havuzu içerisine alan U şeklinde bir
plana sahipti. Anıtsal çeşme binası iki katlıydı. Kervanlarla yapılan uzun ve yorucu bir
yolculuk sonucunda şehre ulaşanların su ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmıştı.
Nymphaeum içerisinde heykeller, mermer kabartmalar ve fıskiyelerin bulunduğu
muhteşem bir görüntüsü olduğu tahmin ediliyor.


HieraPolisin Mimari Yapıları :

Not : Hierapolis antik kenti ızgara şehir planı dediğimiz bir yerleşim planına sahiptir.
Şehire attığımız ilk adımda kuzey nekropol sonrasında..


Frontinus Kapısı
Roma döneminde yapılan kentin ana giriş kapısıdır.
Frontinos caddesi :
Yaklaşık 14 metre genişliğinde olan şehrin ana caddesidir. Caddeyi
oluşturan düzgün kesimli taşlarının altından şehrin kanalizasyonu geçer. Caddenin her
iki tarafında depo, dükkan ve konutlar yer almaktaydı. Bu cadde 5.yüzyıl başlarında
yapılan Bizans Kapısına kadar uzanır.
Daha sonra..

Şehrin Agorası :
Büyük bir depremle yıkılan binaların yerinde Frontis caddesinin yan
taraflarından başlayarak geniş bir alan ticari agora olarak düzenlenmiştir.

Latrina :
Caddenin sol tarafında yer alan ve taş bloklardan yapılmış olan büyük yapı
aslında bir halk tuvaletidir. Yapının tabanında lağım suyunu caddedeki kanalizasyon
sistemine taşıyan kanal bulunur.


Şehrin Antik Tiyatrosu :
Yunan tiyatrosu tipinde olup, oturma grupları doğal bir yamaca yaslanmıştı. Tiyatronun
cavea’sın da 50 sıra oturma grubu bulunuyor. Bu oturma grupları 8 adet merdiven ile 9
bölüme ayrılmıştı. Yönetici localarının yakınlarında 10 adet gösterişli sütun vardı. Bu
sütunların arasında ise 4 tanrıçaya ait büyük heykeller bulunuyordu. Tiyatronun
latrinası girişin batı bölümündeydi. Tiyatrodan çıkan heykel ve frizler Hierapolis
Müzesinde özel bir salonda sergileniyor

Plutonium :
Hierapolis antik kentinin içerisinde gerçekleştirilen arkeolojik kazılara
göre Plutonium(Cehennem kapısı) olarak kutsal bir alan olmuştur. Bunun sebebi şu
hikayeye dayanmaktadır.

Hikayesi:
Döneminin din adamlarının yer altındaki kaynakların zenginliğini merak
ettikleri için mağaraya girmeye karar verirler. Daha sonra kandilleri alan bu yerli halk
mağaranın içerisindeki hareketlenmeden dolayı yanma ve patlamayla birlikte kaçışan
insanlar kurtulduklarında buranın”hadesin” zarar verdiğini ve buranın cehenneme
açılan kapı olduğunu düşünmüşlerdir.
1613738771820.png

-Şehrin Antik Tiyatrosu---

Şehrin Katetrali :
Hierapolis kentinin en önemli hristiyan ibadet yeridir. Sağdaki kapıdan girilen
yer vaftiz odasıdır. Burada iki yanında merdivenleri olan vaftiz teknesi yer
alıyordu. Katedralin apsisi (yarım daire planlı kısım) içerisinde papazların
oturduğu özel bir bölüm vardı.

Gymnasium:
Sütun dizisi, ve üzerindeki yapının gymnasium olduğuna işaret
eden yazıtlı bir arşitrav parçası dikkat çeker.
Architrave
Arşitrav; Antik Yunan ve Roma mimarisinde sütun başlıkları
üçerine gelen elemanların ağırlığının sütun başlıklarıyla sütunlara geçişin
sağlayan yataş taş blok. Kısaca, sütunların üstünde bulunan yatay bölüm, üst
yapının en alt ögesi. Buna baştaban ve epistile de denir.


Tritonlu Çeşme Binası :

Apollon Tapınağı’nın yakınlarındaki çeşme binasıyla beraber şehirdeki iki
büyük anıtsal yapılarından birisidir.

Medusa Figürü :
Medusa, Yunan Mitolojisinin korkulan tanrıçalarından
birisidir. Gözlerine bakanı taşa çevirdiğine inanılırdı. Yılan saçlı, keskin dişli
olan bu tanrıçadan o devirde herkes çekinirdi. Hierapolis kentinin giriş
kapılarından birisinin üzerine işlenmiş olan Medusa figürü, şehirde
yaşayanları tanrıçanın şerrinden korumak amacıyla yapıldığı düşünülüyor.
1613738914150.png

-Medusa Figürü-----

UNESCO
Hierapolis Antik Kenti 1988 yılında 485 kayıt numarasıyla
UNESCO Dünya Mirası Listesine alındı.
Bununla beraber UNESCO bu bölgede var olan bazı Antik kentleride
korumak amacını benimsemiştir.


Kaynakçalarım :
https:// tr.wikipedia.org/wiki/Hierapolis#Nekropoller

https:// gezilmesigerekenyerler.com/gezilecek yerler/hierapolis antik kenti
nerede tarihi gezilecek yerleri.html

http:// arkeolojigezginleri.blogspot.com/2014/08/hierapolis.html

http:// acikerisim.pau.edu.tr:8080/xmlui/handle/11499/2918
 
Üst